ज्येष्ठ महिन्यातील कृष्ण पक्षातील एकादशीला अचला एकादशीचे व्रत केले जाते. ज्येष्ठ महिन्यातील शुक्ल पक्षातील एकादशी तिथीला निर्जला एकादशीचे व्रत केले जाते. निर्जला एकादशी ही वर्षातील प्रमुख एकादशी तिथींपैकी एक मानली जाते, हे व्रत पाणी न पिता पाळले जाते, म्हणून हे व्रत सर्व एकादशींमध्ये सर्वात कठीण मानले जाते.
हे व्रत भीमानेही पाळले होते, म्हणून या व्रताला भीमसेनी एकादशी असेही म्हणतात. या एकादशीचे व्रत केल्याने भगवान विष्णू लवकर प्रसन्न होतात आणि भक्तांचे संकट दूर करतात असे म्हणतात. चला जाणून घेऊया अंचला एकादशीचे व्रत कधी आहे आणि निर्जला एकादशी व्रताची शुभ मुहूर्त, महत्त्व आणि पूजेची पद्धत याबद्दल…
अचला एकादशी 2024 चा शुभ मुहूर्त
ज्येष्ठ महिन्यात दोन एकादशी व्रत असतात, त्यापैकी एक कृष्ण पक्षात आणि दुसरा शुक्ल पक्षात असतो. यावर्षी अचला एकादशी 2 जून 2024 रोजी साजरी केली जाणार आहे. एकादशीचा शुभ मुहूर्त रविवार, 2 जून 2024 रोजी पहाटे 03:24 वाजता सुरू होईल आणि एकादशी तिथी सोमवार, 2 आणि 3 जून 2024 रोजी पहाटे 12:59 वाजता समाप्त होईल. हे व्रत पाळणारे लोक 3 जून रोजी सकाळी 08:05 ते 08:12 या दरम्यान पारण पाळू शकतात.
निर्जला एकादशी 2024 मुहूर्त
पंचांगानुसार, ज्येष्ठ महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील एकादशी तिथी 17 जून 2024 रोजी पहाटे 02:54 वाजता सुरू होईल आणि दुसऱ्या दिवशी 18 जून 2024 रोजी पहाटे 04:29 वाजता समाप्त होईल. यावेळी निर्जला एकादशीचे व्रत दोन दिवस पाळले जाणार आहे.
पंचांगानुसार चतुर लोक 17 जून रोजी निर्जला एकादशी तिथीचे व्रत ठेवतील. वैष्णव लोक 18 जून 2024 रोजी निर्जला एकादशीचे व्रत ठेवतील. जे 17 जून रोजी निर्जला एकादशीचे व्रत करतात ते मंगळवार, 18 जून रोजी उपवास सोडतील. 18 जून बुधवार रोजी निर्जला एकादशीचे व्रत करणारे 19 जून रोजी उपवास सोडतील.
निर्जला एकादशीच्या व्रतामध्ये पाणी पिऊ शकतो का?
निर्जला म्हणजे पाणी न वापरता जगणे. या व्रतामध्ये पाण्याचेही सेवन करता येत नाही, त्यामुळे हे व्रत अत्यंत कठीण मानले जाते. तथापि, शुद्धीकरणासाठी पाण्याने स्नान करण्याची परवानगी आहे.
निर्जला एकादशीची पूजा पद्धत
निर्जला एकादशीच्या दिवशी सकाळी लवकर स्नान करून सूर्यदेवाला जल अर्पण करावे. मनात भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मीचे स्मरण करून व्रत करण्याचा संकल्प करा. लाकडी चबुतऱ्यावर पिवळे कापड पसरून भगवान विष्णू आणि माता लक्ष्मीच्या मूर्ती स्थापित करा. मूर्तीला गंगाजलाने आंघोळ घालावी आणि नंतर भोग आरतीसह विधीनुसार तिची पूजा करावी.
पिवळी फळे, पिवळी फुले, पिवळे अक्षत देवाला आणि लक्ष्मीला खीर अर्पण करा. विष्णु सहस्त्रनाम आणि विष्णु चालिसाचे पठण करा. त्यानंतर दिवसभर देवासाठी उपवास करून पूजेवर लक्ष केंद्रित करा.
निर्जला एकादशीचे महत्त्व
विष्णु पुराणात निर्जला एकादशीला विशेष मानले गेले आहे. या एकादशीचे व्रत केल्याने सर्व एकादशीच्या उपवासाचे समान फळ मिळते, असे मानले जाते. असे म्हणतात की, 5 पांडवांपैकी एक असलेल्या भीमाने निर्जला एकादशीला हे व्रत केले होते, त्यामुळे त्यांना मोक्ष आणि दीर्घायुष्य प्राप्त झाले होते, म्हणून या व्रताला भीमसेनी एकादशी असेही म्हणतात. हे व्रत केल्याने आर्थिक संकटही दूर होते आणि लक्ष्मीची कृपा प्राप्त होते.
निर्जला एकादशीचे लाभ
निर्जला एकादशीचे व्रत केल्याने साधकाला पुढील फळे मिळतात.
आध्यात्मिक प्रगती होते.
जीवनात यश, समृद्धी आणि आरोग्य मिळते.
भगवान विष्णूचा आशीर्वाद प्राप्त होतो.
तुमच्या मनोकामना पूर्ण होण्याचे वरदान मिळते.
जुनी पापे संपतात.