माघ महिन्याच्या कृष्ण पक्षातील चतुर्थीला सकट चौथचा उपवास केला जातो. या दिवशी माता आपल्या मुलांच्या दीर्घायुष्यासाठी उपवास करतात आणि त्यांच्या कल्याणासाठी श्रीगणेशाची पूजा करतात. यंदा हे व्रत २९ जानेवारीला पाळण्यात येणार आहे.
या दिवशी स्त्रिया निर्जला व्रत पाळतात आणि रात्री चंद्राला जल अर्पण करून उपवास पूर्ण करतात आणि मुलांसाठी प्रार्थना करतात. बिहार आणि पूर्व उत्तर प्रदेशात या व्रताला तिलवा आणि तिलकुटा असेही म्हणतात. या वर्षी सकट चौथची शुभ मुहूर्त, महत्त्व आणि उपासना पद्धत सांगूया.
सकट चौथचा शुभ मुहूर्त
हिंदू दिनदर्शिकेनुसार माघ महिन्यातील सकट चौथ २९ जानेवारीला सकाळी ६.१० वाजता सुरू होईल. 30 जानेवारी रोजी सकाळी 8:54 वाजता संपेल. त्यामुळे उदय तिथीच्या नियमानुसार २९ जानेवारीला हे व्रत पाळण्यात येणार आहे.
सकट चौथचे महत्व
सकट चौथ म्हणजे गणेश चतुर्थी जी संकटे दूर करते. या दिवशी उपवास केल्याने बाधा दूर करणारा आणि संकटे दूर करणारा श्रीगणेश प्रसन्न होतो आणि तुमचे सर्व संकट दूर करतो. या दिवशी उपवास करणाऱ्या महिलांसाठी पूजेमध्ये व्रतकथेचे पठण करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. या कथेचे पठण केल्यावरच व्रत पूर्ण मानले जाते.
सकट चौथचा उपवास करण्याची पद्धत
सकट चौथच्या दिवशी सकाळी स्नान करून स्त्रिया निर्जला व्रत करतात. चंद्र पाहून उपवास सोडतो. काही ठिकाणी महिला या दिवशी काहीही खात नाहीत. काही ठिकाणी महिला उपवास सोडल्यानंतर खिचडी, शेंगदाणे आणि फळे खातात.
या दिवशी रताळे खाण्याचे खूप महत्त्व आहे. या व्रतामध्ये गणेशाला काळे तीळ आणि गुळाचा नैवेद्य दाखवला जातो आणि तांदळाच्या पिठाचाही नैवेद्य दाखवला जातो.